UNESCO: Αφαίρεση δικαιώματος ψήφου ΗΠΑ και Ισραήλ

Posted on Τρ 19 Νοε 2013by womaneveryday

Η UNESCO, ο εκπαιδευτικός, επιστημονικός και πολιτιστικός Οργανισμός του ΟΗΕ, αφαίρεσε την περασμένη βδομάδα το δικαίωμα ψήφου από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, με αυτόματη διαδικασία που εφαρμόστηκε εξαιτίας της παύσης καταβολής των εισφορών τους από τον Νοέμβριο του 2011 ύστερα από την αναγνώριση της Παλαιστίνης ως πλήρους μέλους της UNESCO. Η αφαίρεση ψήφου βάσει του κανονισμού, αποτελεί κύρωση ωστόσο οι δύο χώρες, παρότι είχαν το δικαίωμα, δεν επεδίωξαν να διακανονίσουν τις οφειλές τους, προκειμένου να την αποτρέψουν, ενέργεια που χαρακτηρίστηκε εκβιαστική από διεθνή ΜΜΕ. Το γενικότερο πλαίσιο ωστόσο επιτρέπει να ερμηνευθεί και ως απαξιωτική, η έμμεση αποχώρηση από ένα διεθνή οργανισμό ο οποίος δεν εξυπηρετούσε τα συμφέροντά τους. Στις ΗΠΑ, υπάρχει νομοθεσία με σαφείς επιρροές ισραηλινών και εβραϊκών συμφερόντων που ψήφισε το Κογκρέσο στην δεκαετία 1990, η οποία απαγορεύει τη χρηματοδότηση οποιουδήποτε οργανισμού αναγνωρίζει την Παλαιστίνη ως κράτος – του ΟΗΕ συμπεριλαμβανομένου. Το Ισραήλ υποστήριξε βεβαίως την αμερικανική απόφαση διαμαρτυρόμενο για «την πολιτικοποίηση της UNESCO και οποιουδήποτε διεθνούς οργανισμού, με την προσχώρηση ενός μη πραγματικού κράτους, όπως η Παλαιστίνη». Ο απερχόμενος αμερικανός πρεσβευτής στον Οργανισμό Ντέιβιντ Κίλιον, δεν παρέλειψε να διευκρινίσει ότι η νομοθεσία ίσχυε πολύ πριν την απόφαση του 2011, η οποία, παρά τις πιέσεις και την αντίθεση των ΗΠΑ, είχε εγκριθεί με ισχυρή πλειοψηφία 107 υπέρ, 14 κατά και 52 αποχές. Ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε ότι «αν και η πληρωμή των οφειλών δεν έχει επιτραπεί ακόμα από το Κογκρέσο, ο πρόεδρος Ομπάμα παραμένει προσηλωμένος σε αυτόν τον στόχο». Τόνισε επίσης ότι η απώλεια ψήφου δεν σημαίνει απώλεια της ιδιότητας του μέλους και ότι: «Οι ΗΠΑ σκοπεύουν να συνεχίσουν την εμπλοκή τους στην UNESCO με κάθε δυνατό τρόπο». Η απώλεια των αμερικανικών εισφορών πάντως, που ανέρχονται σε 240 εκατομμύρια δολάρια -το 22% του προϋπολογισμού της UNESCO-, έχει προκαλέσει οικονομικό πρόβλημα στον Οργανισμό. Η Γενική Διευθύντρια Ιρίνα Μπόκοβα, η οποία εξελέγη για δεύτερη θητεία την περασμένη Τρίτη, εξασφάλισε 75 εκατομ. από άλλες πηγές, ωστόσο μαζί με άλλες περικοπές, έγινε μείωση προσωπικού κατά 300 άτομα. Εξέφρασε τη λύπη της για την απώλεια ψήφου των ΗΠΑ που είναι ιδρυτικό μέλος από το 1945 και την πεποίθηση ότι ο αμερικανικός λαός εκτιμά το έργο της UNESCO το οποίο «δεν ήταν ποτέ σημαντικότερο και θα συνεχιστεί». Η σύμβουλος του Λευκού Οίκου για θέματα εθνικής ασφάλειας Σούζαν Ράις, χαρακτήρισε ντροπή το γεγονός και έγραψε στο twitter: «Το Κονγκρέσο πρέπει να το διορθώσει. Ο υπάρχων νόμος δεν τιμωρεί του Παλαιστίνιους, ζημιώνει τις ΗΠΑ». Δημοκρατικός βουλευτής χαρακτήρισε τον νόμο απηρχαιωμένο. Σύμφωνα με αναλυτές που επικαλείται το Reuters, η απώλεια της ψήφου σημαίνει ότι οι ΗΠΑ χάνουν μια σημαντική ευκαιρία άσκησης «ήπιας δύναμης», δηλαδή διεθνή επιρροή με μέσα διαφορετικά από την ωμή δύναμη των χρημάτων, ενώ το κενό πιθανότατα θα καλυφθεί από άλλες ανερχόμενες παγκόσμιες δυνάμεις όπως η Κίνα.

«Αδύναμη η συμμετοχή των ΗΠΑ»

Σκληροπυρηνικοί κύκλοι των ΗΠΑ χαρακτήρισαν αδύναμη και με μικρό όφελος τη συμμετοχή της χώρας, εξαιτίας αποφάσεων αντίθετων προς τα αμερικανικά και ισραηλινά συμφέροντα, οι οποίες όπως σχολίασαν, «έρχονται σε αντίθεση με τα πρότυπα δεοντολογίας, με τα ανθρώπινα δικαιώματα και με τους ισχυρισμούς της UNESCO ότι αποτελεί μετριοπαθή φωνή». Παρά τις αμερικανικές ενστάσεις, τον Μάρτιο 2012, η UNESCO εξέλεξε την Συρία στην επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επίσης, ενέκρινε μέσα στο έτος έξι ψηφίσματα που καταδίκαζαν το Ισραήλ, για τα οποία διαμαρτυρήθηκε έντονα ο Κίλιον. Το καλοκαίρι, ο Οργανισμός ενέταξε τη συλλογή εγγράφων «Έργα και ημέρες του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα» στο πρόγραμμα «Μνήμη του Κόσμου» ως αξιόλογη εισφορά στην ανθρωπότητα. Συντηρητικοί σχολιαστές χαρακτήρισαν «αποκρουστική», «την καταχώριση των έργων ενός στυγερού δολοφόνου μεταξύ πραγματικά σπάνιων και μοναδικών έργων». Ελλείψει κεφαλαίων, αναμένεται και η περικοπή προγραμμάτων αμερικανικών ενδιαφερόντων, όπως η ευαισθητοποίηση για το Ολοκαύτωμα και οι έρευνες για τα τσουνάμι. Η απουσία της αμερικανικής επιρροής από την UNESCO, είναι πιθανόν να αφήσει ελεύθερο πεδίο για τις εκφράσεις δυσαρέσκειας εναντίον του Ισραήλ, ιδιαίτερα από αραβικές χώρες. Είναι ενδεικτική η δήλωση του αμερικανού υπουργού εξωτερικών Τζον Κέρι μετά το πρόσφατο ναυάγιο των ειρηνευτικών συνομιλιών με τους Παλαιστίνιους εξαιτίας της προκλητικής στάσης του Ισραήλ: «Οι εναλλακτικές ειρηνευτικές συνομιλίες είναι χάος. Το Ισραήλ επιθυμεί τρίτη Ιντιφάντα; Αν δεν κατορθώσουμε να επιτύχουμε την ειρήνη, θα υποστεί περαιτέρω απομόνωση. Περισσότερες ομάδες να προσπαθήσουν να το απο-νομιμοποιήσουν».

Δεν είναι η πρώτη φορά

Οι ΗΠΑ είχαν αποσυρθεί από την UNESCO το 1984 επί διακυβέρνησης Ρήγκαν η οποία είχε διαμαρτυρηθεί για περιττή γραφειοκρατία και είχε κατηγορήσει τον Οργανισμό ότι λειτουργούσε ως δημόσιο βήμα για την άσκηση κριτικής από τις χώρες του Τρίτου Κόσμου προς τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Επανεισχώρησαν το 2002 επί Τζώρτζ Μπους του νεώτερου, ο οποίος έκρινε ότι είχαν γίνει οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Η αμφισβήτηση της παντοδυναμίας των κατεστημένων συμφερόντων στους διεθνείς οργανισμούς αποτελεί το αντικείμενο και της κριτικής που ασκούν οι χώρες του Κινήματος των Αδεσμεύτων στον ΟΗΕ. Πρόσφατα, απαίτησαν άμεσες μεταρρυθμίσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας, χαρακτηρίζοντας το δικαίωμα άσκησης βέτο των μονίμων μελών ως απομεινάρι των νικητών του Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ τόνισαν την ανάγκη να αποκατασταθούν ιστορικές αδικίες εναντίον της Αφρικής, η οποία δεν εκπροσωπείται στα μόνιμα μέλη.

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα “Η Εποχή” Κυριακή 17.11.2013
(Photo credit: Wikipedia)